لذت دیدن فیلم با رابین وود

سرشناسه	:	وود، راب‍ی‍ن‌، ‏‫۱۹۳۱ - ‏۲۰۰۹م.  Wood, Robin
‏عنوان و نام پدیدآور	:	گزید‌ه‌ی نقد‌های رابین وود/ گردآوری و ترجمه‌ی وحیداله موسوی.
‏مشخصات نشر	:	تهران: ساقی‏‫، ۱۳۹۰.‬
‏مشخصات ظاهری	:	‏‫۴۴۸ ص.‬
‏شابک	:	‏‫۸۰۰۰۰ ریال‬: ‏‫‭978-600-6128-29-0
‏وضعیت فهرست نویسی	:	فیپا
‏یادداشت	:	‏‫ص. ع. به انگلیسی: ‭Excerpts from Robin Wood's critical essays (1971-2008).
‏یادداشت	:	کتابنامه به صورت زیرنویس.
‏موضوع	:	سینما -- نقد و تفسیر
‏شناسه افزوده	:	موسوی، وحیداله، ‏‫۱۳۵۷ - ‏، گردآورنده، مترجم
‏رده بندی کنگره	:	‏‫‭PN۱۹۹۵‏‫‭/و۸۶گ۴ ۱۳۹۰
‏رده بندی دیویی	:	‏‫‭۷۴۱/۴۳۰۱۵
‏شماره کتابشناسی ملی	:	۲۶۲۳۰۲۵

سینما تنها امکانی است که می تواند ما را برای درک جزء به جزء زندگی روزمره (واقعیت دنیای امروز) با حقیقت آنچه هستیم/نیستیم، آشنا و همراه سازد: گویی امکان واقعیت زندگی خود/دیگری را بر پرده سینما می بینیم و تنها در سینماست که می توانیم ابعاد آزاردهنده و غیرقابل تحمل زندگی را که در واقعیت، قدرت مواجهه با آن را نداریم، بپذیریم. اگر به دنبال چیزی می گردیم که از واقعیت موجود، واقعی تر باشد، اما از کابوس/رویایی که از واقعیت به آن پناه آورده ایم، وحشتناک تر است، می توان به سینما و قصه های آن نگاه کرد: نگاهی که اکنون به مدد ترجمه نقدهای رابین وود لذت بخش تر و زیباتر می شود: رابین وود نگاه ما را به این واقعیت/ رویا/ کابوس گونه یی که سینما می نامیم، عمیق تر می سازد، برای فهم جزء به جزء آنچه می خواهیم با آن مواجه شویم تا از واقعیت/حقیقت آن، فرار نکنیم. رابین وود دریچه دیگری است به سینما تا دنیای فیلم ها و قصه ها و کارگردان هایشان را بهتر ببینیم.
    دیدن فیلم از منظر یک بیننده/منتقد به معنای دیدن فیلم از منظر تماشاگری فعال و آگاه است: کاری که لذت ما از تماشای چنین هنر یگانه یی را صدچندان می کند. همان گونه که مردم به دلایل مختلف نسبت به یک فیلم واکنش های متفاوتی نشان می دهند، نقدنویسان فیلم هم معمولانظر واحد و یکسانی ندارند. این آرای متناقض می توانند حقایق فراوانی را در مورد پیش فرض هایی که ریشه این واکنش ها است، نشان دهند و تعمق در پیش فرض ها روش خوبی است برای آغاز تعمق در فیلم ها. فرآیند آموختن نحوه های فراوان تعمق در فیلم، لذت و شناخت ما را از سینما گسترش می دهد. توجه به مولفه های شکلی (فرمالی) و مقولات فرهنگی فیلم، ما را به تماشاگرانی فعال تر و نکته بین تر تبدیل می کند. به چالش گرفتن فیلم و نپذیرفتن هر آنچه سازندگان فیلم می گویند، کار لذت بخشی است که این بار در مقام یک بیننده/منتقد، رابین وود و نقدهایش به ما یاد می دهد که چگونه «تماشا کنید، بگویید و بشنوید و لذت ببرید» و آنگاه نقد کنید!
«گزیده نقدهای رابین وود» با گردآوری و ترجمه خوب و روان وحیداله موسوی، این امکان را اکنون در اختیار ما قرار داده است، تا بار دیگر با خوانش نقدهای رابین وود، به بازبینی فیلم های مطرح در سینمای جهان روی بیاوریم. از «کلمنتاین عزیز من» و سایر فیلم های جان فورد گرفته تا «پیش از طلوع» ریچارد لینکلیتر، «پرندگان»، «مارنی» و «پنجره عقبی» هیچکاک، «امپراتور سرخ» فون اشترنبرگ، «لحظه بی احتیاطی» و «لذت» افولس، «گل های شانگهای» هو شیائوشین، «الاهگان انتقام» آنتونی مان، «نمی توانم بخوابم» از کلر دنی، «آزمون بازیگری» از تاکاشی میکه، «گرگ و میش توکیو» از یاسوجیرو ازو و از همه مهم تر فیلم های «در جست وجوی رمز ناشناخته»، «پنهان»، «ویدیوی بنی» و «بازی های خنده دار» و به طورکلی بیشتر آثار میشاییل هانکه. از سوی دیگر او در مقالاتی مفصل مانند «فرهنگ ما، سینمای ما» و «هالیوود امروز» و «نوجوان ها، پارتی ها و ترن های هوایی» که همگی بخش هایی مهم از کتاب بسیار مهم او با عنوان «هالیوود از ویتنام تا ریگان»اند، دیدگاه های شخصی اش درباره وضعیت کلی دنیا، فرهنگ، سینما و... را شرح می دهد. او در مقاله «نوجوان ها... » به بررسی ژانر فیلم های «دبیرستانی دهه نود» می پردازد و تحلیلی دقیق و جذاب از این فیلم ها ارائه می دهد. وقتی اینها را از زبان وود می خوانیم، وسوسه مان می کند بار دیگر به سراغ این فیلم ها برویم و بار دیگر ببینیم شان یا حتی اگر آنها را ندیده ایم، به دیدن شان ترغیب شویم.
    انتخاب نقدهای رابین وود در این کتاب بر اساس تاریخ نوشته شدن آنهاست و نه براساس تاریخ ساخت فیلم ها، تا به این گونه خواننده کتاب بتواند گام به گام با سیر تحول فکری و کاری منتقد آشنا شود، با شمای کلی منتقدی که از سال های کودکی اش می گوید، از سال های تحصیل در کالج، تاثیر لیویس، تجربیات دوران جوانی، کنسرت ها، فیلم ها، تحولات فکری و بنیادین در زندگی اش، کلاس های درسش، دانشجویانش، تجربیات مختلف فیلم بینی، کاستی ها و نقایصش، نکته سنجی ها و توجه به جزییات، تاثیر فیلم ها و کتاب ها و موسیقی بر زندگی شخصی و روابطش، عملگرایی اش، دلالت های فرهنگی و سیاسی فیلم ها، نقد جامعه معاصر و شالوده سرمایه داری و پدرسالارانه آن، اتخاذ مناسب برای تحلیل و نقد فیلم ها و... اینها و دیگر موارد ما را وامی دارد نقدهای رابین وود را بخوانیم تا با منتقدی بی نظیر، متعهد در قبال جامعه اش، محیط زیست، جنبش های دگراندیش، حقوق مدنی اقلیت ها و... آشنا شویم. امکانی که به ما این دید را می دهد که جهان سینما را از دریچه نقدهای منتقدی صاحبنظر بهتر ببینیم: دیدنی برای جست وجوی «لذت آگاهی» در سینما و قصه هایش، برای درک بهتر واقعیت ها.
    
     نویسنده مقاله: آریامن احمدی

روزنامه اعتماد، شماره2958، 21/2/93 ، صفحه 8، ادب و هنر

 http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2948983