سبک و ژانر در سینمای هنری ایران (موردکاوی فیلم‌های خشت و آینه، سیاوش در تخت جمشید، طبیعت بی‌جان و مرثیه)
تاریخ دریافت مقاله: 15 / 05 / 1396
تاریخ پذیرش مقاله: 30 / 09 / 1396
در این پژوهش با استناد به آرای نظریه‌پردازان تکامل‌گرا مانند ژیل دلوز و نظریه‌پردازان سبک‌گرای تحلیلی مانند دیوید بردول تصویری کلی از سینمای مدرنیستی به مثابه سینمای هنری ترسیم می‌شود. سپس با استفاده از نظریات کواچ به چهار سبک و هفت ژانر رایج سینمای هنری پرداخته می‌شود. با تکیه بر این چارچوب نظری و روش توصیفی تحلیلی به تحلیل چهار نمونه فیلم از سینمای هنری ایران در بازۀ زمانی 1346 تا 1357 پرداخته می‌شود. این یافته‌ها بر لزوم بازنگری در رده‌بندی‌های رایج در سینمای ایران صحه می‌گذارند و بر ناکارآیی رده‌بندی‌هایی مانند «موج نو سینمای ایران » برای طبقه‌بندی چنین فیلم‌هایی تأکید می‌کنند. با تکیه بر رده‌بندی پیشنهادی در این مقاله که مؤلفه‌های نظری و جنبه‌های سبکی و ژانری سینمای هنری را هم مد‌نظر قرار می‌دهد می‌توان به نحو نظام‌مندتری به تبیین و تحلیل نمونه‌ها پرداخت. نمونه‌های مورد بررسی ذیل چهار سبک کمینه‌گرایی، ناتورالیسم، تزیین‌گرایی و تئاترگرایی سینمای هنری و ژانرهای درام بسته، ملودرام و سفر ذهنی جای می‌گیرند و نه تنها مؤید نظریات دلوز مبنی بر سینما به‌مثابه زمان در سینمای مدرن بلکه واجد مشخصه‌های فرمی مورد اشاره دیوید بردول در سینمای هنری نیز هستند. سینمای هنری ایران با ترسیم ازخودبیگانگی‌ها و فقدان‌ها و بازنگری انتقادی جهان اسطوره‌ای و معاصر به جایگاه و ردۀ متمایزی دست می‌یابد.
لینک دانلود مقاله
